Elvira (15) leeft al 13 jaar onder de armoedegrens
“Op het slechtste moment waren we afgesloten van het gas. Dat wil zeggen dat we 2 jaar lang geen warm water of verwarming hadden.” Elvira* is 15 jaar oud en leeft al vanaf haar 2e onder de armoedegrens. “De laatste keer dat ik op vakantie ging was ik 1,5 jaar oud. Maar toch zijn het niet de vakanties die ik mis.”
Elvira praat niet graag over de situatie waarin ze leeft. “Mijn beste vriendin weet ervan maar andere kinderen uit mijn vriendengroep vertel ik niets.” Toch vindt ze het belangrijk om haar verhaal (anoniem) te delen. “Wij hebben het geluk dat mijn moeder inmiddels de juiste wegen kent. Noodzakelijke dingen voor school krijgen we via Stichting Leergeld en bij de Kledingbank zoeken we regelmatig leuke kleren uit. Daar zitten soms zelfs merkkleren bij! Zo hoeft niemand te zien in welke situatie ik zit.”
Op een normale dag merkt Elvira weinig van de financiële problemen. “Ik zie wel dat mijn klasgenoten luxere broodjes hebben en sneller iets leuks gaan doen, maar we hebben inmiddels iets meer geld dan een paar jaar geleden, dus soms kan ik gewoon mee. Op andere momenten verzin ik smoesjes.” Het wordt pas vervelend als haar situatie niet te verbloemen is. “Toen ik naar de middelbare school ging werd een technisch rekenmachine nog niet vergoed. Ik moest dan iedere keer aan het begin van de les de juf om een machientje vragen. Dat is heel confronterend omdat de hele klas het kon zien.”
Thuis krijgt ze veel van de financiële problemen mee. “Ik vind het fijn dat mijn moeder mij uitlegt waarom we in deze situatie zitten. Daardoor begrijp ik heel goed waarom bepaalde dingen niet kunnen. Maar moeilijk is het wel. Als ik mijn moeder vraag voor wat geld om bijvoorbeeld wat te eten in de stad, voel ik mij altijd een beetje schuldig. En als we samen boodschappen doen hoop ik dat we genoeg geld hebben als we bij de kassa staan. Ik ben inmiddels minder zenuwachtig maar mijn zus schrikt nog steeds als de kassabon hoger uitvalt dan normaal.”
“Ik merk wel dat de armoede invloed heeft op wie ik ben. Ik zit in een vriendengroep maar heb maar één echt beste vriendin. Het liefst doe ik dingen in kleine groepjes met mensen die ik helemaal vertrouw.” Aan het eind van de basisschool ging dat even mis. “Dat was de periode dat mijn vader het huis uit ging. We kwamen verder in de problemen en het gas werd afgesloten. Ik heb toen 2 jaar geen verwarming gehad, ook in de winter niet. Gelukkig hadden we een bad waar mijn moeder koud water mengde we water uit de waterkoker. Ik en mijn broers en zussen zeepten onszelf in en gingen dan achter elkaar in bad. Daar moest mijn moeder ons schoonspoelen. Heel gênant als je net aan je puberteit begint!” In die tijd werd Elvira niet meer geaccepteerd op haar basisschool. “Ik ben daar al mijn vrienden kwijtgeraakt. Gelukkig zat ik al in mijn laatste jaar.”
Toch houdt Elvira ook goede dingen over aan de armoede. “Ik ben veel zuiniger op spullen dan mijn klasgenootjes. Ik gooi nooit mijn telefoon op het bed want als hij valt dan krijg ik geen nieuwe. En mijn kleren gaan pas in de prullenbak als ze echt kapot zijn, niet als er een klein gaatje in zit.” Elvira hecht zich sowieso niet zo veel aan bezittingen en uitjes. “Ik denk dat dat komt omdat ik zelf zo weinig heb. Ik kan al blij zijn met iets heel kleins. Ik zou nooit 4 keer per jaar op vakantie willen. Maar één keertje zou wel leuk zijn.”
* Elvira is niet haar echte naam. Deze tekst is geschreven n.a.v. een interview met één van de 2.500 Helmondse kinderen die leven onder de armoedegrens.
